CORONAVİRÜS AŞI RANDEVUSU E-DEVLET VE MHRS İLE NASIL ALINIR?

Çin’in Sinovac firmasında üretilen 3 milyon dozluk CoronaVac aşısının Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu laboratuvarlarındaki test süreci devam ederken, coronavirüs aşısı için sağlık çalışanlarına randevu sistemi açıldı. Aşı randevusu MHRS.GOV.TR sistemi ve ALO 182 üzerinden verilmeye başlandı.

Aşı randevu alma ekranı, MHRS aracılığıyla erişime açıldı. Coronavirüs aşısı öncelikle sağlık çalışanları ve 65 yaş üstü kişilere yapılacak. Coronavirüs aşısı olmak isteyenler e-Nabız uygulamasından ana menüde bulunan ‘Covid-19 aşı durumu’ kısmından aşı öncelik durumunu sorgulayabilecek. Öncelikli grupta yer alınması durumunda sistem kişiyi, randevu işlemi için MHRS uygulamasına yönlendirecek ve buradan aile hekimi ve tüm hastanelerden randevu alınabilecek

SMS YOLU İLE DE AŞI DURUMU SORGULANABİLECEK

Coronavirüs aşısı için SMS yolu ile de öncelik durumu sorgulanabilecek. Randevu bilgileri bu kez kişinin telefonuna iletilecek. Sağlık kuruluşunda aşısını olan kişi dilerse aşı uygulayan sağlık personeline aşının 2’nci dozu için randevu oluşturabilecek. Yine oluşturulan randevu ile ilgili bilgiler SMS ile telefona gönderilecek.

AŞI RANDEVUSU NASIL ALINIR?

Yurt genelinde E-Devlet şifresi ile MHRS ekranına ulaştığınızda bir kaç adımda kolaylıkla randevu oluşturabiliyorsunuz. (Tabi öncelikli guruptaysanız bunları yapabiliyorsunuz)

Aşı randevusu almak için öncelikle Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS) ekranını açın.

Daha sonra karşınıza çıkan ekranda ister E-Devlet butonunu kullanıp yönergeleri izleyin yada üye ol butonuna basıp üye olduktan sonra giriş yapın.

Giriş yaptıktan sonra üst tarafta yer alan  “Hastane randevusu al” sekmesini tıklayın

Karşınıza çıkan ekrandan “Genel Arama” seçeneğini işaretleyin.

Daha sonra “Covid-19 Aşı” seçeneğini işaretleyin.

Tüm bunları harfiyen yerine getirdiğinizde eğer sağlık çalışanı değilseniz “COVID-19 pandemik aşılaması için belirlenen öncelikli grupta değilsiniz. Yeni öncelikli gruplar eklendikçe durumunuz yeniden değerlendirilecektir.” uyarısı çıkacaktır.  Bu da biraz daha beklemeniz gerektiğini belirtiyor. İlerleyen süreçte 65 yaş üstü ve kronik hastalığa sahip olan kişiler için de açılacak.

SAĞLIK BAKANLIĞINDAN COVID-19 AŞISI BİLGİLENDİRME PLATFORMU

Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından aşıya acil kullanım onayının verilmesinin ardından Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve Bilim Kurulu üyeleri canlı yayında aşı oldu. Bakanlık, aşılanan kişi sayısının anlık takip edilebildiği ‘Covid-19 Aşısı Bilgilendirme Platformu’ oluşturdu.

KİMLER AŞI YAPTIRACAK?

Platformda kimlere aşı uygulanacağına ilişkin bilgiler de ‘Kimlere Covid-19 aşısı uygulanacak?’ bölümünde ayrıntılı olarak anlatılarak, “İlk grupta sağlık kurumunda çalışanlar, yaşlı, engelli, koruma evleri gibi yerlerde kalan ve çalışanlar, son olarak da 65 yaş üstü bireyler aşılanacak. İkinci grupta, hizmetin sürdürülmesi için öncelikli sektörlerde çalışanlar, 50-64 yaş arası bireyler aşılanacak. Üçüncü grupta; kronik hastalığı olan kişiler ve diğer kişiler aşılanacak. Dördüncü grupta ise, aşılama sırası geldiği halde zamanında aşı yaptırmayanlar aşılanacak” denildi.

AŞI NASIL ETKİLEYECEK?

Sağlık Bakanlığı’nın geliştirdiği ‘Covid-19 Aşısı Bilgilendirme Platformu’nda aşıların etki mekanizmasına ilişkin bilgilere de yer verildi. Aşıların, vücutta bağışıklık sistemini uyaran belirli bir organizmanın (antijen) zayıflatılmış veya etkisizleştirilmiş kısımlarını içerdiği vurgulanarak, “Yeni aşılar, antijenin kendisinden ziyade antijen üretme planını içerir. Aşı uygulanan kişide, bu zayıflatılmış versiyon hastalığa neden olmayacak; ancak bağışıklık sistemini mikroba verilen ilk tepkide olduğu gibi çok fazla tepki vermesi için harekete geçirecektir. Bazı aşılar, haftalar veya aylar aralığında verilen birden çok doz gerektirir. Bu bazen uzun ömürlü antikorların üretimine ve bellek hücrelerinin gelişimine izin vermek için gereklidir. Bu şekilde vücut, hastalığa neden olan belirli bir organizma ile savaşmak için eğitilir ve gelecekte maruz kaldığında hızla savaşmak için hafızasını oluşturur. Bir aşı, mikrobun antikor oluşumuna neden olan zararsız ve çok küçük bir parçasını içerir. Bu, vücudumuzun mikroba özgü antikor üretebilmesi için yeterlidir. Vücut daha sonra aşısı uygulanan mikropla karşılaştığında onu nasıl yok edeceğini biliyor olacaktır” ifadeleri kullanıldı. Platformda aşı ile ilgili sıkça sorulan sorular da cevaplandı.

KİMLER AŞI ÖNCELİĞİNE SAHİP OLACAK?

1- SAĞLIKÇILAR: Belirlenen takvime göre coronavirüs aşıları öncelikle sağlık personeline yapılacak. Türkiye’de kamuda, üniversitede ve özel hastanelerde toplam 1 milyon 119 bin 886 sağlık personeli bulunuyor. İlk etapta 3 milyon doz aşının yarısı, 28 gün sonra da diğer yarısı sağlık personeline uygulanacak. Bu da 2 milyon 239 bin 772 doz aşı demek.

2- 65 YAŞ ÜSTÜ VE KRONİK HASTALAR: Geriye kalan 760 bin 228 doz aşının ise toplam 380 bin 114 kronik rahatsızlığı bulunan 65 yaş üstü vatandaşa uygulanması planlanıyor. Ancak ilk dozlar yapıldıktan sonra Çin’den sipariş edilen diğer 47 milyon doz aşının ülkeye peyderpey ulaşması durumunda, sağlık personeli ikinci dozu almadan, geriye kalan 65 yaş üstü ve riskli gruplar aşılanmaya başlayacak.

3- RİSKLİ ORTAMDA ÇALIŞANLAR: Daha sonra toplumda yüksek riskli ortamlarda, kritik işlerde çalışanların aşılanması düşünülüyor. Bunlar arasında askerler, polisler, adliye ve yargı hizmetlerinde çalışanlar, öğretmenler, akademik personel, gıda sektöründe çalışanlar, toplum için lojistik öneme sahip yerlerde çalışanlar (belediye hizmetleri, elektrik, su, çöp toplama, itfaiye, kargo görevlileri) bulunuyor.

4- DİĞER VATANDAŞLAR: Daha sonraki planlamada 50 ile 64 yaş arası kronik hastalığı olanlar ve 50-64 yaş arası diğer kişiler bulunacak ve giderek 50 yaş altı kronik hastalığı olanlar, 18-49 yaş arası genç yetişkinler aşılanacak. Topluma aşı uygulaması ağırlıklı olarak aile sağlığı merkezlerinde yapılacak.

COVİD-19 AŞISI YAN ETKİLERİ NELERDİR?

Bugüne kadar COVID-19 aşılarına yönelik gerek yürütülen klinik çalışmalarda gerekse mevcut aşı uygulamalarında ciddi yan etkilere rastlanmamıştır. Aşılama sonrasında görülen yan etkiler sıklıkla hafiftir.

Bunlar; yorgunluk, baş ağrısı, ateş, titreme, kas/eklem ağrısı, kusma, ishal, aşı uygulanan bölgede ağrı, kızarıklık, şişlik gibi hafif yan etkilerdir. Ancak nadir de olsa alerjik reaksiyonların olabileceği göz ardı edilmeden aşı uygulamasından sonra bir rahatsızlık hissedilmesi durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması ve hekime yakın zamanda aşı olunduğu bilgisinin iletilmesi unutulmamalıdır.

YAN ETKİLERLE KARŞILAŞILDIĞINDA YAPILACAKLAR

Aşı sonrasında sık olarak karşılaşılabilecek durumlar ve bu hafif durumlara yönelik destekleyici yaklaşımlar şunlardır:

• Aşı uygulanan bölgede ağrı/şişlik/kızarıklık: Aşı uygulanan kolunuza yüksekte olacak şekilde pozisyon veriniz. Soğuk uygulama yapınız. (Örnek: Soğuk suyla ıslatılmış bir havlunun aşı yapılan bölgeye uygulanması vb. Bu sırada cilde doğrudan buz temas ettirilmesinden kaçınılmalıdır.) Parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanılabilir.
• Yorgunluk: İstirahat ediniz, yeterli sıvı aldığınızdan emin olunuz.
• Hafif ateş, titreme: İstirahat ediniz, yeterli sıvı aldığınızdan emin olunuz, parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanabilirsiniz.
• Baş ağrısı: Parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanabilirsiniz.
• Kas/eklem ağrısı: İstirahat ediniz, yeterli sıvı aldığınızdan emin olunuz, parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanabilirsiniz.
• Kusma, ishal: Bol sıvı takviyesi yapabilirsiniz, beslenmenizi ishal diyetine uygun olarak düzenleyebilirsiniz. Ağızdan sıvı ve gıda alınamayacak kadar kusma olması durumunda sıvı kaybı olabileceğinden sağlık kuruluşuna başvurunuz.

COVID-19 aşısı uygulamasından sonra bunların dışında aşıyla ilişkili olabileceği düşünülen bir rahatsızlık hissedilmesi durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.Karadeniz