GÜBRE ZAMMI VURDU: Buğday ekenler nohut, patates ekenler fasulye ekecek

Çiftçi, yıllık yüzde 157’yi bulan gübre zamlarından sonra tarlasına daha az gübre isteyen ürünleri ekebilecek.

Gaziantep’te arpa, buğday yerine nohut ve mercimeğe kaçan çiftçi, Niğde’de patates yerine kuru fasulyeye yöneldi. Bu durumun özellikle hububat üretimini düşürmesi ve bu ürünlerdeki pahalılığı artırması

Gübreye gelen ciddi zamların yansımaları görülmeye başlandı. Çiftçi, gübrenin son bir yılda yaklaşık yüzde 160 zamlanmasıyla birlikte daha az gübre isteyen ürün arayışına girdi. Bu durumun özellikle hububat üretimini düşürmesi ve bu ürünlerdeki pahalılığı artırması bekleniyor.

Gaziantep Şahinbey Ziraat Odası Başkanı Ali Çolak; “Çiftçi, son zamlardan sonra gübre alacak gücü kalmadığı için arpa, buğday, mısır ekeceği yerlere daha az gübre isteyen nohut ve kırmızı mercimek ekme telaşı içine girdi” dedi.

Çolak, bir aydır bölgelerinde satılan tohumluk nohut satışlarında patlama yaşandığını aktardı.

Niğde Ziraat Odası Başkanı Veli Kenar’ın verdiği bilgiye göre ise, kentteki patates üreticileri, geçen yıl hem patatesin para etmemesi hem de artan gübre fiyatları nedeniyle kuru fasulye ekti. Kenar, bunun bu yıl da devam edebileceğine işaret etti.

Adana Seyhan Ziraat Odası Yönetim Kurulu Üyesi Cahit İncefikir, fiyatlardaki oynaklıktan dolayı fabrikaların gübre temini yapamadıklarını anlatırken; İzmir Tire Süt Kooperatifi Başkanı Mahmut Eskiyörük ise, gübre zamlarının hayvancılığı da olumsuz etkileyerek et ve süt üretimini düşüreceğine vurgu yaptı.

‘ARAZİLERİN BOŞ KALMA TEHLİKESİ VAR’

Türkiye’de tarımsal üretimde gübre kullanımı zaten yetersiz. TZOB verilerine göre, 3.5 milyon ton civarında potansiyel ihtiyaç varken üretici ancak 2.2 milyon ton gübre kullanabiliyor.

Gaziantep Şahinbey Ziraat Odası Başkanı Ali Çolak, bu durumun bir örneğini geçen günlerde bölgedeki bir mısır üreticisinin tarlasında gördüğünü, boyu 2 metreyi aşması gereken mısırın yeterli gübre kullanılmadığı için 1.5 metrede kaldığını anlattı.

Son gübre zamlarından sonra yetersiz olan gübre kullanımının daha da düşeceğine işaret eden Çolak, “Yerli tohum üreten bir firmadan aldığım bilgiye göre, bölgemizde son bir aydır 2 bin ton tohumluk nohut satıldı. Bu, buğday ve arpa üreticilerinin nohuta yönelmesi demek” dedi.

“Ancak bazı çiftçilerin sadece gübre değil, tohum da alacak gücü yok. Çünkü tarımda ucuz bir girdi yok artık” diyen Çolak, “Bu yüzden arazilerin boş kalma tehlikesiyle karşı karşıyayız. En büyük tehlikelerden biri bu” diye konuştu.

’30 KİLO GÜBRE ATILMASI GEREKEN YERE 10 KİLO’

Niğde Ziraat Odası Başkanı Veli Kenar ise, çiftçinin 30 kilo gübre atması gereken bir tarlaya 10-15 kilo atabildiğini söylüyor.

“Patatese yaklaşık 250 kilo gübre kullanılırken fasulyeye 50 kilo kullanılıyor. Hal böyle olunca çiftçi geçen sene kuru fasulyeye yöneldi” diyen Kenar, bu yıl da benzer bir durumun yaşanabileceğine işaret etti.

Ancak, sürekli artan maliyetlerden dolayı çiftçinin önünü göremediğine vurgu yapan Kenar, birkaç ay sonra başlayacak patates ekimleri için henüz net bir öngörü yapamadıklarını aktardı.

‘FABRİKALAR ŞU AN GÜBRE TEMİNİ YAPAMIYOR’

Adana Seyhan Ziraat Odası Yönetim Kurulu Üyesi Cahit İncefikir, son gübre zamlarından sonra hiçbir fabrikanın anlaşılan gübreleri dahi temin etmediği bilgisini verdi. İncefikir, “Çünkü fiyatlardaki oynaklık karşısında onlar da ne yapacağını bilemiyor” dedi.

Bölgelerinde yetişen pamuk, mısır ve soya gibi ürünlerin bol gübre istediğine ancak son zamlardan sonra toprağa yeterli gübre atılamazsa verimde ciddi kayıplar yaşanacağına dikkat çeken İncefikir, şöyle devam etti:

“Her ürünün kendisine has gübre isteme şekli var. Hangi ürünü ekerseniz ekin, bir şekilde gübre atacaksınız” diyen İncefikir, “Gübre demek verim demek. Zamanında ne kadar ölçülü atarsanız, o kadar denli etkileyecektir verimi. Korkumuz şu: Üretici gübreden kısarsa rekolte ve verimde ciddi sıkıntılar yaşarız.”

ET VE SÜT ÜRETİMİ DE DÜŞEBİLİR

İzmir Tire Süt Kooperatifi Başkanı Mahmut Eskiyörük ise yaptığı değerlendirmesinde, artan gübre fiyatlarının, hayvan gıdalarından kaba yemi de etkileyeceğini belirtti.

Eskiyörük, “Hayvanlara yeterli kaba yem verilememesi de süt ve et üretimini düşürücü etki yapacaktır. Bu da tüketiciye zam olarak yansıyacaktır” diye konuştu.