PCR TESTİ NEDİR? NASIL YAPILIR?

PCR testi gündemde yoğun olarak araştırılan konular arasında yer alıyor. Coronavirüs salgını kapsamında vatandaşlar PCR testi yaptırmak istiyor. Vücudumuzda bulunan virüsleri tespit etmek amacıyla yapılan PCR testinde hastalığın ilk zamanlarında boğaz ya da burunda örnek alınıyor.

Peki, PCR testi nedir?

Nasıl yapılır?

PCR testi kimler yaptırır?

Coronavirüs salgınında kişilerin pozitif vaka olup olmadığı yapılan PCR testi ile tespit ediliyor. PCR ( Polymerase Chain Reaction- Polimeraz Zincir Reaksiyonu) pratik bir şekilde yapılabiliyor. Kişinin vücudundaki virüsün varlığını ve vücudun enfeksiyona nasıl yanıt verdiğini gösterebiliyor.

PCR TESTİ NEDİR?   

PCR (Polymerase Chain Reaction), DNA içerisinde yer alan, dizisi bilinen iki segment arasındaki özgün bir bölgeyi enzimatik olarak çoğaltmak için uygulanan tepkimelere verilen ortak bir isim olarak tanımlanmaktadır.

PCR bir tanı testi olarak bilinmektedir ve coronavirüste de virüse ait RNA’yı göstermektedir. Yani coronavirüs sürecinde, vücuttaki virüsün kimliğini göstermek için yapılan bir testtir.

Farklı hastalıklar için de kullanılan PCR, vücuttaki çok az sayıdaki mikrobu bile tespit edebilmektedir. PCR testine moleküler tanı testi de denebilmektedir. Test, vücutta virüsün varlığını, ayrıca vücudun enfeksiyona yanıt olarak ürettiği antikorları belirleyebilmektedir.

PCR testinin adı son dönemlerde Covid 19 yani coronavirüsün taranması için duyuldu. Ancak bu test sadece coronavirüste değil, vücuttaki pek çok virüs, parazit, mikrop ya da bakterinin tespitinde, genetik sorunlarda, babalık testlerinde de yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Pek çok hastalık etkeni, PCR testi ile erken dönemde ve hızlı şekilde tespit edilebilmektedir.

PCR TESTİ NASIL YAPILIR?

PCR testlerinde, burun ve boğazdan ucu pamuklu ince bir çubuk vasıtasıyla sürüntü örneği alınmaktadır. Bunun yanında öksürdükten sonra çıkan balgam da örnek olarak alınabilmektedir. Coronavirüs için kullanılıyorsa, hastalığın ilk dönemlerinde bu test için boğaz ya da burundan örnek alınması daha uygundur. Ancak ilerleyen dönemde havayollarından örnek alınmalıdır. Çünkü hastalığın ilerleyen aşamalarında boğaz ya da burun kısmında virüsten örnek kalmamış olabilir. Doğru zamanda ve doğru bir şekilde sağlık görevlisi tarafından alınan örnek özel bir kaba konulmakta ve laboratuarda test kartuşuna aktarılmaktadır. Bu aşamadan sonra örnek otomatik olarak filtre edilmektedir. Daha sonra ultrasonik dalgalarla virüsün DNA’sı salınır. Bu aşamada PCR ajanlarıyla DNA molekülleri karışır. Sonrasında reaksiyon tüpünde gerçek zamanlı çoğalma ve tanımlama yapılır. Ve sonrasında da sonuç aşamasına gelinir.

PCR; 94 °C – 98 °C aralığında gerçekleştirilen denatürasyon yani yüksek ısıya maruz kalan DNA’nın iki zincirinin ayrılması, 37 °C – 65 °C aralığında gerçekleştirilen tavlama yani sentetik oligonükleotidlerin hedef DNA’ya bağlanması (hibridizasyon) ve 72 °C’de gerçekleştirilen uzama aşamaları olmak üzere 3 aşamadan meydana gelir. Test bu aşamaların belirli bir döngüde ve sayıda tekrarlanması ile gerçekleştirilmektedir.

PCR testlerinde iki tür uygulama vardır. Bunlar gerçek zamanlı PCR yani real time PCR ve hızlı sonuç veren PCR’dir.

Gerçek zamanlı PCR sonucu 1-3 saat içinde çıkarken, hızlı sonuçlu olanlarda 15 dakikadan 1,5 saate kadar sürede sonuç alınabilir.